Kwaliteit heeft niet alleen een technische, maar ook een morele, emotionele en politieke dimensie. Daarom heeft kwaliteit altijd te maken met belangen en met de macht die verschillende partijen uitoefenen om de prioriteitstelling van kwaliteitsaspecten te beïnvloeden. De consequenties daarvan leiden bij kwaliteitsprofessionals nogal eens tot gevoelens van onmacht en frustratie. Bewustwording hoe macht werkt en hoe je positie kunt kiezen binnen het machtsspel, kan zorgen voor meer effectiviteit én meer werkplezier.
Alle kwaliteitsinstrumenten die de afgelopen decennia zijn ontwikkeld kunnen wel eens minder van invloed zijn geweest op de kwaliteit dan de rol die macht heeft gespeeld.
Lia de Vos en Ouke Pijl ontmoetten elkaar op het Wintercamp in maart 2023. Zij deelden een basis als socioloog en vonden al snel een wederzijdse klik in de rol van macht bij kwaliteit. Dat bleek uit onze terugblik op ons werk in de kwaliteitswereld: Ouke sinds 1993 in het onderwijs en Lia sinds 1988 in de gezondheidszorg. Vijfenzestig jaar ervaring samengevat in de conclusie dat de rol van macht bij kwaliteit tot op de dag van vandaag vaak is onderschat.
Het afgelopen jaar hebben ze het thema macht en kwaliteit verkend: door er over te lezen, door interviews met kwaliteitsfunctionarissen, via twee NNK-workshops (november 2023, tweede editie februari 2024), en door het allemaal eens op een rijtje te zetten in een artikel voor Kwaliteit in Bedrijf. Ze nemen hun ervaringen mee naar het Wintercamp van 2024 dat gaat over sociale veiligheid, dat direct raakt aan het thema macht. Tijdens de NNK-workshops gaven meerdere deelnemers aan dat ze – al dan niet onder de druk – voor een exit-strategie hadden moeten kiezen. In diezelfde workshops bespraken de deelnemers situaties waarbij het niet was gelukt de kwaliteitskeuzes te beïnvloeden. Met elkaar kwamen ze tot nieuwe benaderingen om tóch meer invloed te kunnen krijgen.
‘Als ik mijn mond niet open doe, dan heeft mijn functie geen zin.’ Deelnemer NNK-workshop eind 2023.
Lia de Vos en Ouke Pijl komen graag in contact met kwaliteitsteams en -professionals die het thema Macht en Kwaliteit willen oppakken. Bijvoorbeeld door daar eens vrijblijvend samen over te sparren of op locatie een workshop te verzorgen. De publicatie is alvast te downloaden.
Lia de Vos, Ouke Pijl